آشنایی با ساختارهای پارچه، بافت حلقوی
پارچه حلقوی از در هم رفتن یک یا چند دسته نخ شکل میگیردد، پارچه های حلقوی ساختار های منسوجی بوده که از واحد های ساختمانی تحت عنوان حلقه ها Loops تشکیل شده اند . دونوع پارچه با ساختمان حلقوی وجود دارد : حلقوی پودی و حلقوی تاری . در ساختمان حلقوی پودی ، حلقه های نخ در عرض پارچه تشکیل می شوند ولی در ساختمان حلقوی تاری ، حلقه ها در طول پارچه ها شکل می گیرد . برای تغییر شکل نخ ها به حلقه ، از سوزن های ویژه ایی استفاده می شود.فاکتور های موثر بر ویژگی های منسوجات حلقوی خصوصیات نخ ، تعداد حلقه ها در طول و عرض پارچه ، فاصله بین سوزن ها در ماشین و شکل حلقه هاست.
پارچه های حلقوی پودی Weft knitting
کوچکترین واحد تکرار شونده پارچه های حلقوی ، حلقه نامیده می شود.حلقه های قرار گرفته در افقی پارچه حلقوی رج Course و حلقه های قرار گرفته در جهت عمودی ردیف Wale نامیده می شود.تراکم حلقه Stitch density در پارچه های حلقوی تعداد حلقه ها در واحد سطح میباشد.طول حلقه Stitch length طول نخ در یک حلقه بافته شده بوده که نقش مهمی در تعیین خواص پارچه های حلقوی پودی دارد. ضریب پوشش مقداری از سطح پارچه حلقوی را نشان می دهد که توسط نخ پوشش داده شده است.دانسیته سطحی پارچه مقدار وزن بر واحد سطح پارچه است.حلقه ها در پارچه های حلقوی پودی در راستای عرض پارچه تشکیل می شوند و نخ نیز تحت زاویه قائمه نسبت به جهت تشکیل پارچه تغذیه می شود.ویژگی پارچه های حلقوی پودی این است که حلقه های مجاور یک رج تنها از یک نخ تشکیل می شوند.
ساده ترین پارچه حلقوی پودی توسط سوزن های ماشین یکرو سیلندر One needle bed machine ساخته شده که ساده Plain knit یا ژرسه Jersey knit نامیده می شود.ساختاری که توسط سوزن های دورو سیلندر ساخته شده ، ساختار ریب یا ژرسه مضاعف Double jersey گفته می شود.در بافت ساده دو طرف پارچه ظاهر متفاوتی با یکدیگر دارند.
پارچه های حلقوی پودی به دو شکل گردبافت و تخت توسط ماشین های حلقوی گردبافت و تخت تولید می شوند.فرآیند تبدیل نخ به پارچه حلقوی پودی تنها از یک بسته نخ انجام شده که با توجه به آماده سازی فرآیند مزیت مهمی می باشد.ساختار های حلقوی پودی به دلیل ساختار انحنادار حلقه معمولا الاستیک ، قابل اتساع بوده و قابلیت شکل پذیری بالایی دارند.عیب این ساختارها برای استفاده در تقویت مواد کامپوزیتی این است تنش قبل از اینکه توسط ماتریس ضعیفتر از بین رود به طول های کوتاهی در راستای الیاف منتقل می گردد.لذا ساختار های حلقوی پودی در مقایسه با پارچه های تاری پودی ، خواص مکانیکی بسیار ضعیف تری به خصوص برای کاربردهای فنی دارند.
جدیدترین نسخه ماشین های حلقوی تخت با قابلیت کنترل کامپیوتری ، انتخاب سوزن ها را به طور مجزا امکان پذیر نموده و تولید پارچه های حلقوی سه بعدی و شکل دهی پارچه ها را ممکن ساخته اند. بنابراین فناوری حلقوی تخت برای کاربرد منسوجات فنی و دنیای مد دارای پتانسیل بالایی است . روش شکل دهی Shaping method شامل تغییر ساختاری و تغییر در تعداد روزنه ها Apertures در جهت ردیف و رج است.تغییر ساختاری به معنی تغییر طول حلقه و طرح Pattern می باشد.اثر اصلاحات شکل دهی می تواند همچنین با تغییر تعداد حلقه ها در جهت های ردیف و رج بدست آید.
برای تولید پارچه های تقویت شده دو محوری فولی فشن Fully fashioned biaxial reinforced fabric لازم است که تعداد حلقه ها Stitches در جهت ردیف تغییر نماید . این امر با انتخاب سوزن ها در رج های خاص به منظور نگه داشتن حلقه های Loops تشکیل شده و حفظ آن در سر سوزن ها تا بکارگیری مجدد آنها بدست آید.
پارچه های حلقوی پودی Warp knitting
در فناوری حلقوی تاری در ساختار پارچه از یک نخ مجزا تحت عنوان تار تشکیل شده که عمدتا در جهت طولی پارچه قرار می گیرد. مهمترین ویژگی پارچه های حلقوی تاری این است که حلقه های مجاور یک رج تنها از یک سرنخ تولید نشده اند. برای تولید ساختار پارچه های حلقوی تاری هر سوزن در راستای عرض پارچه باید نخ را از راهنمای مجزایی دریافت نماید.راهنما وظیفه جابجایی نخ در اطراف سوزن و پیچیدن آن به دور سوزن ها در طول فرآیند بافندگی دارد.ظاهر ساختار حلقه در پارچه های حلقوی تاری و پودی شبیه به هم میباشد.
ساختار حلقوی تاری در راستای رج بسیار انعطاف پذیر بوده و با توجه به ساختمانش می تواند الاستیک یا غیر الاستیک باشد.خواص مکانیکی این پارچه ها در موارد بسیاری شبیه به ساختار های تاری پودی معادل می باشد.بهترین توصیف پارچه های حلقوی تاری این است که ترکیبی از مزیت های فنی ، تولیدی و تجاری پارچه های تاری پودی و حلقوی پودی استفاده می نمایند.علی رغم اینکه فناوری حلقوی پودی اغلب با تولید پوشاک سر و کار داشته ، ولی فناوری حلقوی تاری اساسا برای تولید ساختارهای مورد استفاده در کاربردهای فنی بکار برده می شوند. از جمله ساختار های که مورد توجه ویژه کاربردهای فنی بوده می توان به ساختار های با نخ پود الحاقی تحت عنوان پارچه های حلقوی تاری با نخ پود اضافی و نیز حلقوی پودی با نخ پود اضافی چند شانه اشاره نمود.
پارچه های حلقوی تاری که نخ های تحمل کننده بار مستقیم در چهار جهت (تار،پود و دو جهت مورب) در ساختار آن قرار گرفته تحت عنوان ساختار حلقوی تاری چند محوری یا ساختار آرایش یافته وابسته به جهت شناخته می شود.یک دسته عملیات ماشین بدین صورت بوده که صفحاتی از نخ های تقویت کننده تشکیل شده و سپس از ناحیه بافندگی عبور نموده و در ساختار پارچه به یکدیگر متصل می گردند.استفاده از این ساختار برای تقویت کامپوزیت هایی که باید برابر نیروی وارد شده در همه جهات مقاوم باشند مناسب است.
منابع و اطلاعات بیشتر:
