بانداژهای نانو زنده ؛ احیا کننده بافت و ضد سوختگی
گروهی از دانشمندان جوان NUST MISIS برای اولین بار در روسیه یک ماده جدید درمانی بر پایه نانوالیاف ساخته شده از پلی کاپرولاکتون* اصلاح شده بصورت فیلم نازکی از ترکیبات ضد باکتری و اجزای پلاسمای خون انسان ارائه کرده است.
باند های زیستی قابل تجزیه از این الیاف باعث افزایش سرعت رشد سلول های بافتی می شوند و به بازسازی طبیعی بافت های آسیب دیده کمک می کنند و همچنین از تشکیل زخم ها در موارد سوختگی شدید جلوگیری می کند.
در علم پزشکی احیا بافت آسیب دیده و بویژه در سوختگی، بازسازی موثر بافت و پوست آسیب دیده و پیشگیری از زخم معمولا جز اهداف اصلی است. هنگامی که پوست به شدت آسیب میبیند که زخم هایی ، از طریق بریدن توسط جسم خارجی ، سوختگی یا مشکل پوستی مانند آکنه یا عفونت قارچی ایجاد شود. بهبود بافت های که دچار زخم و آسیب می شوند غیر قابل برگشت است و ترمیم آن توسط کلاژن** متفاوت است و خواص عملکردی آن کاهش می یابد. به عنوان مثال، زخم های پوستی بهبود یافته نسبت به اشعه ماوراء بنفش حساس هستند، انعطاف پذیر نیستند، و غده عرق و فولیکول های مو در منطقه بازسازی نمی شوند.
راه حل این مشکل پزشکی توسط محققان آزمایشگاه نانو مواد معدنی NUST MISIS، به رهبری دکتر آنتون ماناخوف، یک محقق ارشد، پیشنهاد شده است. آلوتینا چرنیخوفا می افزاید : « این گروه دانشمندان موفق به ایجاد چند لایه “باند” ساخته شده از الیاف زیست تخریب پذیر و نانوفیلم های زیست فعال چند منظوره، که [باند] جلوگیری از زخم و سرعت بخشیدن به بازسازی بافت می کند شده اند.»
اضافه کردن اثر ضد باکتری توسط نانوذرات نقره و یا اتصال آنتی بیوتیک ها، و نیز افزایش فعالیت بیولوژیکی به سطح گروه های هیدروفیل (-COOH) و پروتئین های پلاسمایی خون، خواص شفا دهنده ی منحصر به فردی را به باند ارائه شده می افزاید. هنگام استفاده از این نوع باندها در یک منطقه آسیب دیده، شتاب قابل توجهی از روند بهبودی، بازسازی موفق پوست و بافت نرم و پیشگیری از زخم در محل سوختگی یا آسیب دیده پوست مشاهده شده است. اجزای ضد باکتری نانو الیاف چند منظوره التهاب را کاهش می دهند و پلاسمای خون با افزایش سطح پلاکت – که برای هر عنصر در روند بهبود حیاتی و چند منظوره است – باعث تحریک و بازسازی بافت ها می شود. باند در طول درمان نباید برداشته شود و یا با باند دیگری جایگزین شود ، زیرا ممکن است موجب درد بیشتری برای بیمار شود. پس از یک دوره مشخص از زمان گذاشتن باند بروی زخم ،الیاف زیست تخریب پذیر به راحتی بدون هیچگونه عارضه جانبی و «بدون نیاز به آب» تجزیه می شود.
الیزابت پرمیاکوف یکی از اعضای ارشد پروژه می افزاید : « با استفاده از پیوند شیمیایی، ما توانستیم یک لایه پایدار حاوی اجزای پلاسمای خون (فاکتورهای رشد، فیبرینوژن ها و دیگر پروتئین های مهم که باعث رشد سلول ها می شود) را بر پایه پلی کاپرولاکتون ایجاد کنیم.الیاف پایه به وسیله الکتروفرمینگ سنتز شدند. سپس، با کمک گاز پلاسما، برای افزایش خواص هیدروفیلیکی مواد، یک لایه پلیمری حاوی گروه کربوکسیل روی سطح اعمال شد.لایه حاصل با ترکیبات ضد باکتری و پروتئین غنی شده است »
تیم تحقیقاتی در حال حاضر یک سری آزمایش های پیش از درمان را با همکاری موسسه تحقیقات پزشکی و بالینی (Novosibirsk، روسیه) انجام داده است.نتایج آزمایشگاهی نشان داده است که با استفاده از این باند های نوآورانه، فرآیند بازسازی بافت آسیب دیده دو برابر سریعتر انجام شده است.
توضیحات تکمیلی:
* پلی کاپرولاکتون(به انگلیسی: Polycaprolactone) یک پلیمر نیمه بلوری آبگریز (هیدروفوب) با فرمول مولکولی (C6H10O2)n است. همچنین خصوصیات مکانیکی فوقالعاده (انعطافپذیری مکانیکی)، زیستسازگاری خوب،آنتی ژنیسیته پایین، فرآیندپذیری ساده و آسان، نقطه ذوب پایین(Tm=60 °C) و غیرسمی بودن محصول حاصل از تخریب آن، را داراست، همچنین به علت داشتن ساختار انعطافپذیر در بهبود الاستیسیته لاستیکها و زیستسازگاری و نرخ زیست تخریبپذیری پایین در پزشکی، کاربرد دارد. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) پلیکاپرولاکتون (PCL) را به عنوان پلیاستر زیستتخریبپذیر تایید کرده است.
**کلاژن پروتئینی است که در محیط خارج از یاخته (سلول)های جانوران، وجود دارد. . پروتئین کلاژن بصورت رشتههای کلاژن مشاهده میشود. رشتههای کلاژن در همه انواعبافت همبند، ولی به میزان متفاوت یافت میشوند. سنتز کلاژن بهوسیله فیبروبلاستها مشابه ساخت سایر پروتئینها میباشد. سنتز کلاژن توسط سلولهای استئوبلاستدراستخوان، کندروبلاست در غضروف، ادونتوبلاست در دندان، سلولهای ماهیچه صاف در دیواره رگهای خونی و سلولهای اپی تلیال نیز انجام میگیرد. ترکیب اسید آمینهتشکیل دهنده کلاژن در بافتهای مختلف دارای تفاوتهای جزئی است.