آشنایی با اصول چاپ سیلک اسکرین
آشنایی با اصول چاپ سیلک اسکرین
1- انواع توری های چاپ سیلک
توری چاپ
توریهای چاپ از بدو تولید همان توریهای بافته شده ابریشم طبیعی را تداعی می کنند که دستخوش تغییرات اساسی فیزیکی و مکانیکی شده اند که کیفیت چاپ ومحصولات تولید شده چاپی را بالا برده اند وشامل گروه بندی به شرح زیر می باشند.
توریهای تک رشته ای (مونوفیلامنت)
توریهای چند رشته ای (مالتی فیلامنت)
در دو نوع بافت :
Plain بافت ساده یا
Twill بافت جناغی یا
توریهای بافته شده از الیاف پلی استر
توریهای بافته شده از الیاف پلی آمید (نایلون)
توریهای بافته شده از الیاف فلزات (استنلس استیل )
در دو نوع رنگی (زرد-نارنجی-قرمز) و سفید
نگاهی گذرا به تفاوت در عکاسی توریهای رنگی و سفید:
در طی عملیات نور دهی یک شابلن مستقیم سطوح نور دیده سخت میگردد حال در صورتیکه رنگ الیاف توری سفید باشد اشعه نور تابیده شده در برخورد با آن الیاف منعکس وبا لبه های زیرین قسمتهایی از طرح که سیاه (نورنخورده)برخوردوآنها را نور دیده می نماید در نهایت ماحصل این فرایند جهت توریهای سفید ایجاد چاپ با لبه های ناصاف میگردد که باعث جابجایی در طرحهای ترام دار چند رنگ میشود در توریهای رنگی این مشکل بر طرف شده است. در عکاسی حروف با فونت ریز و با خطوط بسیار ریز قابلیت توری زرد انکار ناپذیر میباشد.
هندسه توری
هندسه توری مبین تمامی جنبه های دو وسه بعدی ساختار توری میباشد که از آن میان، تعداد چشمه ( Mesh count ) وقطر نخ Thread diameter) ) دو فاکتور اساسی می باشند.
تعداد چشمه مشخص کننده تعداد نخ در واحد سانتیمتر توری است.
قطر نخ نیز به عنوان یک مقدار اسمی مشخص کننده قطر نخ الیاف بافته نشده است.
هنگام انتخاب توری برای یک کاربرد مشخص ِ هندسه توری از اهمیت بیشتری نسبت به میزان ارتجاع پذیری (الاستیسیته) مهم می باشد.
و مستقیما بر روی خواص زیر تاثیر گذار است
- چاپ پذیری خطوط و طرحهای ترام دار
- تعریف لبه ها در چاپ
- ویژگیهای آزاد سازی رنگ حین چاپ
- حداکثر سرعت چاپ
- ضخامت حجم رنگ
- مقدار مصرف رنگ
- خشک شدن رنگ
توری های مناسب جهت چاپ سیلک
توری های مناسب جهت چاپ سیلک از انواع پلی استر و پلی آمید ودیگر متریال پیشرفته میباشند.
که شامل ویژه گی های زیرمی باشند:
- مقاومت بالادربرابرکشش
- پایداری مکانیکی مناسب
- مقاومت سایشی مناسب
- مقاومت در برابرنور
- غیر حساس دربرابر تغییرات آب وهوا
شماره توریهای مورد مصرف در چاپ سیلک بسته به نوع چاپ نوع طرح و نوع رنگ و نوع متریال مورد چاپ میباشد.
همچنین شماره های مورد مصرف در چاپ پارچه به شرح زیر می باشد
شماره های 10 و12و 15 و18 جهت چاپ اکلیل Glitters و رنگ با دانه بندی درشت
شماره های 25 تا36 مناسب چاپ چسپ فلوک. رنگهای برجسته . پفکی. اکلیل های پودری.اورینت
شماره های 43 تا 77 مناسب رنگهای پیگمنت. برداشت. پلاستیزول.اورینت
شماره های 77 تا 120 مناسب چاپ های تصویری CMYK چاپ ترام اورینت رنگها با دانه بندی ریز
شماره های بالاتر از 120 در چاپ مستقیم روی پارچه کمتر مورد استفاده قرار میگیرند.
عمر مفید توری بستگی به روش نگهداری وروش های استفاده مجدد ازآن میباشد.(نحوه پاک کردن لاک و بازیافت توری)
توری کش ها:
سه روش جهت توری کشی وجود دارد که به شرح زیر می باشد.
ـ کشش دستی
ـ کشش مکانیکی
ـ کشش پنوماتیک
و
قابهای خود کششی Self-tensioning frame
کشش دستی :
طریق سنتی وقد یمی کشش توری بر روی شابلون های چوبی و فلزی با استفاده از انبرک ومنگنه جهت فریم های چوبی و چسپ و سایش جهت فریم های فلزی که هنوز هم توسط برخی از چاپگرها بکار برده می شود.
در این روش امکان کششی یکنواخت وجود ندارد واحتمال پاره شدن توری توسط منگنه وسایش وجود دارد. روشهای دیگری مانند سوزنی و چرخشی نیزوجود دارد که امکان توری کششی دقیق در آنها وجود ندارد.و در گروه کشش دستی قرار دارند.
کشش مکانیکی:
در این روش از کشش دهندهای مکانیکی که نیروهای کششی در دو جهت تار و پود توری ایجاد شده و باعث کششی مناسب و دقیق میگردد وبسته به ابعاد دستگاه میتوان همزمان تعدادی فریم را توری کششی نمود اما در روش کشش مکانیکی امکان عملیات پیش کشش بر روی شابلونها وجود ندارد .
کشش پنوماتیک:
در این روش متشکل از تعدادی گیره های کشش دهنده مستقل می باشد که به یکدیگر متصل بوده واز طریق کنترل پنل با هماهنگی هم عمل میکنند این گیره ها توسط هوای فشرده کار نموده و تعداد آنها بستگی به ابعاد فریم دارد همچنین جهت کشش های دقیق میتوان از دو کنترل پنل استفاده نمود که تار و پود جداگانه تحت کشش قرار گیرند و اگر نوع گیره ها از کیفیت لازم برخودار باشند بطوری که امکان سر خوردن و کم شدن فشار وجود نداشته باشد بااین روش میتوان عملیات پیش کشش را نیز انجام داد.و روش خوبی جهت کشش های دقیق می باشد.
مراحل چاپ پارچه و تی شرت( چاپ سیلک ) به شکل کلی به شرح زیر میباشد:
- پیش از چاپ
- حین چاپ
- بعدازچاپ
پیش از چاپ:
- تهیه فیلم پوزیتیو(مثبت) و با دانسیته بالا نسبت به نور ماوراء بنفش UV-A (در بخش طراحی چاپ سیلک توضیحات کامل داده خواهد شد)
- تهیه شابلون(Screen ) مناسب با طرح و نوع چاپ نوع پارچه یا دیگر متریال از نظر شماره و ابعاد چاپ
انتخاب لاک مناسب با توجه به نوع رنگ لاک کشی و عکاسی وکنترل رتوش و استفاده از میز نور مناسب، لازم به ذکر است بهترین نور جهت اتاق عکاسی و ظهور استفاده از لامپ های زرد رنگ می باشد.
- انتخاب کارتک یا اسکوئیجیSqueegee )) با در نظر گرفتن سختی و لبه مناسب با توجه به شماره توری و نوع رنگ ونوع پارچه یا دیگر متریال
- آماده سازی میز چاپ جهت نمونه گیری تنظیم تطابق چاپ (Register ) و محل قرار گرفتن چاپ و استفاده ازچسپ میز مناسب ومیز وکیوم با نوع پارچه و یا دیگر متریال تست وتنظیم ارتفاع Off-contact distance ترتیب حرکت شابلونها در صورت نیاز تست زمان خشک کن وکنترل سطح میز و نمونه گیری
- کنترل نمونه چاپ شده با فیلم ها و رنگهای چاپ شده و پس از تایید جهت اجراء و کنترل مراحل چاپ
حین چاپ:
- اگر در بخش پیش از چاپ کنترلها و تنظیمات درست و دقیق انجام شده باشد در مرحله حین چاپ کنترلها آسانتر بوده ونیازی به تغییرات نمیباشد وصرفا کنترل خروجی چاپ با نمونه تایید شده.
پس از چاپ :
شامل تکمیل و تثبیت و شتشو (فقط برای چاپ پارچه )
در بعضی از روشها چاپ مراحل تکمیل توسط دیگ بخارو بخار ودر بعضی روشها توسط هوای گرم و حرارت که توسط انواع پرس و درایرهای ثابت و نقاله ای تولید میگردند، انجام می شود.
در روش بخار پس از بخار وشتشو و خشک کردن مراحل تکمیل و تثبیت به پایان میرسد و پارچه های چاپ شده آماده به مصرف میشوند.
در روش هوای گرم دما و زمان مورد نیاز جهت تکمیل و تثبیت رنگهای مورد مصرف معمولا از سوی تولید کننده گان رنگ در دستورالعمل مصرف رنگ اعلام میگردد.
ولی چاپگرهای با تجربه با توجه به نوع پارچه و ایجاد جلوه های ویژه در آن تغییراتی را لحاظ می کنند.
جهت تکمیل وتثبیت انواع چاپ های پارچه به دماهایی از 120 درجه سانتگراد تا 220 درجه و زمان 10 ثانیه تا 3 دقیقه مورد نیاز میباشد.که پس از تکمیل وتثبیت تست شستشو معرف عملکرد صحیح میباشد.
تست شتشو10 بار شتشوی کامل با دما مناسب با مقاومت پارچه در ماشین لباسشویی و شوینده های خانگی می باشد .
تالیف : مهندس علیرضا مقدم
